DIDAKTIKA OROKORRA

Homeschooling gero eta gehiago ikusten den fenomenoa da. Bakoitzak, beraien etxeetan gurasoekin ikastean datza, eskolara joan gabe. Baina honek gauza positiboak naiz negatiboak ditu. Gabezietan oinarrituta, umeak ez ditu harremanak egiten, ez ditu titulurik jasotzen eta ez ditu beste kultura desberdinik ezagutzen. Gainera, gurasoek formazio falta izaten dute beraien seme alabei irakasteko. Bestetik, familia guztiak ez dute kapazidadea hau egiteko eta amaitzeko, gehiegi zentratzen dira umearen intereseetan. Bestetik, onuretan zentratzen bagara, badira ere gauza positibo batzuk. Ez dira etxetik mugitu behar, ordutegiaren malgutasuna dute, nahi duten materia eman al dute eta gurasoen gertutasuna handitzen da. Gainera, presio gutxiago daukate normalean, ebaluazioa malguagoa da, klasean emandaoarekin konparatuta eta denbora gehiago daukate gurasoek beraien seme alabekin egoteko. Nire iritziz oso forma desberdina da ikasketan aurrera eramateko, baina uste dut metodología berri hau ...

Gure klaseko talde batek performance bat egin zuen Ivan Illich-en ¨La critica de las herramientas¨testuari buruz. Denok zirkulu batean jartzeko eskatu ziguten, eta paper batzuk banan- banan hartzeko esan ziguten. Ondoren 3 kutxen artean, batera sartzeko esan ziguten. Berdin zen non sartu papera, kutxa guztiak irekita zeuden eta paper guztiak lurrera erortzen ziren. Prozesu berdina 3 aldiz egiteko eskatu ziguten eta guztietan berdina gertatzen zen. Minutu batzuk pentsatuz eta gero, hausnartu genuen, esan zuten guztia egin izan genuela, nahiz eta ezertarako balio izan ikusita. Performance hau egiteko erabili izan zuten elementuak honakoak izan ziren: kutxak, papera, expertua, mahaiak, hitzak, titereak, eta zorua. Bestetik, erritmoa banakakoa zen, eta orden bati jarraitu behar zitzaion. Nire iritziz, oso lan interesgarria izan zen, buruaria bueltak emateko eta hausnarketa polit bat egiteko.

Egun batean, klasera ailagatu ginenean, gure irakaslea hainbat argazki egiteko proposatu zigun, klase barruan zeuden pertsonei naiz kanpokoei. Horretarako, lehenengo eta behin unibertsitate ondoan dagoen eskola batera joan ginen hainbat argazki ateratzera. Lana egiten geuden bitartean, ikusi izan genuen, 18 urte gorakoak zirenez denak, klasean egoteko gorputzaren izaera oso desberdina zela. Askok mugikorrarekin zeuden, beste asko aulkiarekin jokatzen, eta gutxi batzuk bakarrik atentzioa prestatzen zeuden. Kalera irtetean, eta bigarren lanari ekin genionean, gauza oso antzekoak ikusi genituen. Jende gehiena beraien mugikorrarekin, edota kasu askotan lo zeuden, denbora azkarrago pasatzeko, alboan zutenekin hitz egin beharrean. Hona hemen, egin genituen argazki batzuk:

Irakurri izan genuen bigarren kapitulua ¨El ritual del progreso¨ du izena. Bertan Illichen arabera, azaltzen du aurrerapen teknologikoak ez dutela ordaintzen gizartearen aurrerapenak, baizik eta gizakiaren asmoen gainetik lan egiten duen egitura sozialaren printzipioa bihurtzen dela. Bestetik, adierazten du, hezkuntza arloan esaten dela, eskolara joatea, ezagutzak jasotzeko modu baliagarri bakarra dela, interes ekonomiko batengatik. Eskolaren helburua, ideiak umeetan txertatzea da, beraz etengabeko prozesu bat da eta desioak beharrak birhurtzen gaituela adierazten du Illich-ek.

Hurrengo egunetan, Ivan Illich-en hainbat kapitulu desberdin irakurri izan ditugu, beraren pentsamenduak eta ideiak hobeto ulertzeko eta ezagutzeko. Lehenengoa, ¨La critica de las herramientas¨ du izena. Bertan, Illich-ek aipatzen du berarentzat herramientak dispositibo bat direla helburu bat lortzeko, adibidez ordenagailuak, arkatzak…  Gainera, azaltzen du beraren ustez gaur egun ez garela gai nahi duguna aukeratzeko, baizik eta instituzionalizatuta gaudenez, inposatzen digutena ikasi behar dugula, eta honekin berarekin bat  egiten dut. Bestetik, aipatz en du, eskolatik aparte gure kabuz ere gauza asko ikasi ahal dugula, gure eguneroko bizitzan zehar. Eta ikasteko, ez dela beharrezkoa eskolara joatea. Honekin esan beharra dut, guztiz ados nagoela, ez dela bakarrik garrantzitsua eskolan ikasten duguna, gure eguneroko bizitzan ere gauza oso garrantzitsuak ikasten ditugulako. Amaitzeko, adierazten du, eskolak ezin dituela jatorriz ekartzen ditugun ezaugarriak...

Landu izan dugun lehenengo pertsonai famatua Ivan Illich izena du. Ivan Illich, gure irakasleak emandako informazioan esaten duen bezala, Vienan jaio egin zen 1926.urtean eta 2002. urtean hil egin zen. Ivan, kapitalismo industrialak bitartekariak helburu bihurtzen zituen, eta horretaz aparte eskola mitoen sortzailea da.  Beraren ustez, eskolam aldez aurretik sortutako behar bat bezala, ez du ezagutza ezta berdintasuna sortzen ere. Eta gainera, aipatzen du, eskolaratze unibertsala eta derrigorrezkoa, ikaskuntza merkantzia batean bihurtzen du, hezkuntza deitutakoa.